راهکارهای ایجاد انگیزه پژوهشی در بین طلاب
سخنران: نرگس بخت نما
دوشنبه ۱۵/۸/۹۶ ساعت ۱۰ صبح
مخاطبین: اساتید حوزه علمیه نرجس(س) سبزوار
در رابطه با علم، باید دید نقش یک استاد حوزه علمیه خواهران چیست؟ کشف استعداد و توانایی های بالقوه یک طلبه و گام برداشتن در مسیری که او را به پرسش واداریم. یعنی با هر درسی که من می دهم برای او پرسش ایجاد شود. علم و احاطه استاد بر درس، خیلی مهم است. وقتی سر کلاس، استاد بر درس احاطه نداشته باشد، و مطالعه اش کم باشد، برای طلبه اثر مثبتی ایجاد نمی کند.
گام به گام برای این که نیروی علاقه مند در امر پژوهش را شناسایی کنیم از خودشان نظر بگیریم. میزان علاقه و توانایی خودشان را از آنها نظرسنجی کنیم. دلیل این نشست این است که کاری کنیم انگیزه زیاد شود و اولین و مهم ترین گام در این راه، سنجش سوابق مطالعاتی طلاب است. با نظرسنجی یا در قالب مصاحبه از طلاب بپرسیم که چه سوابقه مطالعاتی دارند؟
گام دوم پس از نظرسنجی، تشویق نیروی پژوهشی است. تشویق معجزه می کند. [اسامی نیروهای فعال را در صبحگاه اعلام کنیم، در بُرد تقدیر کنیم، یک جوری طلبه را بزرگ کنیم.]
گام سوم این است که کشف کنیم چه طلابی علاقه¬مند به کار پژوهشی هستند؟ بعضی افراد همین که علاقه¬مند باشند کافی است، ولی برخی علاقه مند هستند ولی تاکنون کار تحقیقاتی انجام نداده اند و چون فن و روش آن را نمی دانند، از این کار رنج می برند. باید این فن را با برگزاری کارگاه های روش تحقیق به آنها آموزش دهیم. از کارگاه های مقدماتی شروع کنید مانند کارگاه روش تحقیق و روش نویسندگی.
گام چهارم: پرونده پژوهشی تشکیل دهیم. نکته مهم بعد از این که پرونده پژوهشی را تشکیل دادیم این ایت که از خود طلبه نیازسنجی کنیم که آیا نیاز پژوهشی طلبه برطرف شده است یا نه؟
استاد روش تحقیق و روش نویسندگی باید متبحر، نامی و مجرب باشد. یک راه دیگر برای تحقیق طلبه این است که آنها را از کتابهایی که از کتابخانه می گیرند بسنجیم و ببینیم این طلبه چقدر از کتابخانه کتاب گرفته است؟
حتما از طلبه ها بخواهیم در یک میزگرد یا یک فعالیت پژوهشی، آثار و مقالاتشان را به نمایش بگذارند.
یک راه برای تشویق طلاب به کارهای پژوهشی، این است که برای طلبه هایی که در کارهای تحقیقاتی فعال هستند، تسهیلاتی در نظر گرفته شود و شرط تسهیلات را کارهای پژوهشی قرار دهیم.
در پایان روایتی بیان می کنم: در صحرای محشر، سکوت همه جا را فراگرفته است. پیامبر(ص) وارد صحرای محشر می شود و از اهلش شکایت می کند که چرا قرآن را محجوز گذاشته اند؟
من و شمایی که استاد حوزه هستیم چقدر قرآن را از محجوریت خارج کرده ایم؟
انگیزه های شما باید قرآن پژوهی باشد. سعی کنید قرآن را محور قرار دهید. راهکارهای ایجاد انگیزه پژوهشی، باید کاربرد داشته باشد. مطالعه ی تنها در امور تحقیقاتی کافی نیست، باید با نوشتن، آموخت. فقط باید نوشت.